Besinlerin saklanma yöntemleri çok önemlidir. Bu sayede uzun süre taze ve sağlıklı kalabilirler. Sağlığımız açısından besin saklama yöntemini bilmek gerekir. İşte, besinleri saklama yöntemleri ;
Maya, küf ve bakteriler besinlerin yapısını bozarlar. Enzimlerin oluşturduğu bir takım tepkimeler besinlerin yapısında değişiklikler oluştururlar. Maya, küf ve bakteriler canlıdır. Besinlerin içinde gelişip çoğalırlar. Bu nedenle belirli bir ısı, nem oranına sahip alanlarda besinler saklanmalıdır. Enzimlerin harekete geçmesini sağlayan ortamlar genelde oda sıcaklığıdır. Oda sıcaklığında kalan besinler mikroorganizmalar için bir beslenme ortamıdır. Bu nedenle besinlerin saklanmasında bu tarz organizmaların üremesi, yok edilmeleri esas alınır.
Besin saklama yöntemleri nelerdir?
Isıtma yöntemi ile besin saklama
Bu işleme pastörize ve sterilize etme ismi verilir. Besinler belirli bir dereceye kadar ısıtıldığında yapılarında olan organizmalar ve enzimler ortadan kalkar. Böylece besinlerin bozulması engellenir.
Soğutma ve dondurma yöntemi
Besinlerin tamamı 10 derece altında soğutulursa mikroorganizma ve enzimlerin çoğalması durur. Çünkü, bu derecelerde besin içinde bulunan su donar. Hemen hemen her besinin bir soğutma aralığı vardır. Bu aralıklarda soğutulan besinler bozulmadan uzun süre kalır.
Kimyasal besin saklama
Burada asıl amaç, kimyasal tepkimeler oluşturarak, besin içinde olan mikroorganizmaların çalışmasını durdurmaktır. Tuz ve şeker ile yapılan işlemlerdir. Bunlara en iyi örnek et ve balık saklamada ve reçel yapımında görürüz. Gıdaların bugün içine katılan katkı maddeleri de bu işlemleri yapmaktadır.
Kurutma yöntemi ile besin saklama
Bu en eski bilinen yöntemdir. Çok eski zamanlarda buzdolabı olmadığından besinler kurutulmuştur. Güneş altında, hafif ateşte ve dondurarak uygulanır. Güneş altında yapılan kurutma öncesi enzimleri durdurmak için haşlama ve kükürtleme yapılır. Besin bu işlemler ile rengini korur ve besin değerini kaybetmez. Dondurarak kurutma işleminde, besin içinde olan su buharlaştırılır. Bu işlemde besin içinde olan organizma ölmez sadece çalışması durur. Bu noktadan sonra besinin saklanması çok önemlidir.
Işınlama yöntemi ile besin saklama
Besinlere verilen bazı iyon ışınları besin içinde olan mikroorganizmaları yavaşlatır. Işınlamada en çok gamma ışını kullanılır. Düşük dozlarda kullanıldığından insan sağlığı açısından bir zararı yoktur.
Fermantasyon yöntemi
Mayalanma olarak bildiğimiz bu yöntem ile besin içinde olan bazı maddeler biyokimyasal bir şekilde parçalanır. Yoğurt, peynir, zeytin, turşu ve bazı et ürünleri bu şekilde saklanır.
