Ramazan ayı neden her sene bir önceki yıla göre 10 gün önce gelir?
Gelişiyle sevindiren gidişiyle hüzünlendiren Ramazan ayı her yıl 10 gün önce gelir. Bu durumda Müslümanlar senenin her mevsiminde oruç tutma imkanı bulurlar. Peki Ramazan ayı neden her yıl 10 gün önce gelir? Herkes tarafından merak edilen bu konuyu araştırdık. Tüm detaylarıyla haberimizde bulabilirsiniz.
Her yıl Müslümanların sabırsızlıkla beklediği Ramazan ayı 2023 yılında Mart ayına denk geldi. İslamiyet’te bin aydan daha hayırlı olarak tanımlanan Ramazan ayı için Müslümanların akıllarında oluşan sorular var. Herkes tarafından Ramazan ayının neden her yıl 10 gün önceden başladığı merak ediliyor. Bu durum hicri takvim ile miladi takvim farkından kaynaklanmaktadır. Ramazan ayı hicri takvim ayıdır. Bu sebeple miladi takvimde sürekli farklı tarihe denk gelir.
Hz. Ömer (ra) zamanında Hicretin 17. yılında alınan bir kararla Hicretin olduğu sene Hicri Takvimin 1. yılı ve o yılın Muharrem ayı da Hicri Kameri takvimin yılbaşısı olarak kabul edilir. O yıl 1 Muharrem’in rastladığı 16 Temmuz 622 tarihi de Hicri Kameri Takvimin başlangıcı görülmüştür. Uygulamada Hicri Takvim olarak bu bilinmektedir.
HİCRİ TAKVİM NEDİR?
Hicretin gerçekleştiği ilk yılda kullanılmaya başlanan Hicri takvim Müslümanlar tarafından kabul edilen takvimdir. İslam’da yer alan özel günler bu takvim ile hesaplanır. Aya bakarak hesaplanan bu yıl 12 ay içerir. Bunlar; Muharrem, Safer, Rebiülevvel, Rebiülahir, Cemayizelevvel, Cemayizelahir, Recep, Şaban, Ramazan, Şevval, Zilkade ve Zilhicce aylarıdır.
İslam ülkelerinde kullanılan Hicri takvim Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (SAV)’in M.S. 622’de Mekke’den Medine’ye hicretiyle başlar. Hicri – Kameri takvim, ayın dünyanın etrafında dönüşüne göre tanımlanır.
MİLADİ VE HİCRİ TAKVİM
Miladi Takvim
Hicri Takvim
Ramazan Neden Her Yıl, Bir Öncekine Göre 11 Gün Önce Başlar?
Gök cisimlerinin hareketleri tüm uygarlıklarda her zaman insanların ilgisini çekmiştir. İnsanlar Güneş ve Ay’ın gökyüzündeki dönemsel hareketlerini kullanarak kendi takvimlerinde günlük, aylık ve yıllık zaman ölçülerini belirlemişler ve hayatlarını düzenli hale getirmeye başlamışlardır.
Güneş’in görünürdeki hareketlerini ve dolayısıyla Yer’in Güneş etrafındaki bir tam dolanımını temel alan miladi takvimde 365 gün vardır. Ama Ay’ın Yer etrafındaki dolanımıyla belirlenen hicri takvimde ise 354 gün bulunur.
Aslında uydumuz Ay, Yer etrafında yaklaşık 27.3 günde bir dolanımını tamamlasa da dolunay gibi bir evreyi tekrar yakalayabilmesi için yörüngesinde biraz daha yol alması gerekir. Yani dolunaydan bir sonraki dolunaya kadar yaklaşık 29.5 gün geçer ve hicri takvimde bir takvim ayı tamamlanmış olur.
Bir yıl içinde 12 takvim ayı olduğuna göre, bir hicri takvim 12×29.5 = 354 günde sona erer. Miladi yıl 365 gün olduğu için aradaki 11 günlük farktan dolayı, hicri takvim kullanılarak hesaplanan dini günlerimizle her yıl yaklaşık 11 gün daha erken karşılaşmış oluruz.
Yani yaklaşık 11 günlük erken tarihe kaymanın nedeni günlük yaşantımızda miladi takvim ama dini günlerin hesaplanmasında hicri takvim kullanmamızdan kaynaklanır. Buna göre bu kaymadan dolayı ramazanın başlangıcı her yıl yaklaşık 11 gün daha erken başlar.
Ramazan başlangıcı 33 yıl sonra ise (365/11= yaklaşık 33) tekrar Haziran ayı sonu veya Temmuz ayı başına denk gelecektir.
Ramazan ayı niçin her yıl bir önceki yıla göre on gün önce gelir?
Bu durum hicri takvim ile miladi takvim farkından kaynaklanmaktadır. Ramazan ayı hicri takvim ayıdır. Bu sebeple miladi takvimde sürekli farklı tarihe denk gelir.
İşte diğer detaylar:
Hz. Ömer (ra) zamanında Hicretin 17. yılında alınan bir kararla Hicretin olduğu sene Hicri Takvimin 1. yılı ve o yılın Muharrem ayı da Hicri Kameri takvimin yılbaşısı kabul edilmek suretiyle, o yıl 1 Muharrem’in rastladığı 16 Temmuz 622 tarihi de Hicri Kameri Takvimin başlangıcı olarak kabul edilmiştir. Uygulamada Hicri Takvim olarak bu bilinmektedir.
İslam ülkelerinde kullanılan Hicri takvim Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (s.a.v.)’in M.S. 622’de Mekke’den Medine’ye hicretiyle başlar. Hicri – Kameri takvim, ayın dünyanın etrafında dönüşüne göre tanımlanır.
Bir yıl Muharrem, Safer, Rebiülevvel, Rebiülahir, Cemaziyelevvel, Cemaziyelahir, Recep, Şaban, Ramazan, Şevval, Zilkade ve Zilhicce adı verilen 12 aydan oluşur. Her bir Kameri ay yaklaşık 29.5 gün sürer ve bir Kameri yıl 354 gün olarak elde edilir. Bu nedenle Kameri takvimde 6 adet 29 günlük 6 adet 30 günlük ay bulunur. Hangi ayların 29 ya da 30 gün süreceği ayın fazı göz önünde bulundurularak hesap edilir.
ÖNE ÇIKAN VİDEO
Ancak gerçek Kameri ay 29.5 günden 44 dakika 3 saniye daha uzun olduğundan 12 Kameri ayın belirlediği 354 günlük kuramsal Kameri yıldan 8 saat 48 dakika 36 saniye daha uzundur. 30 yılda bu zaman 11 gün 0 saat 18 dakika 0 saniye olacağından eşzamanlılığı sağlamak için 30 yıl boyunca 19 adet 354 gün süreli ve 11 adet 355 gün süreli sene oluşturulur. 355 günlük seneler son aya bir gün ilave edilerek gerçeklenir. Böylece eşzamanlık sağlanır ve ancak 2400 senede bir takvime tekrar 1 gün ilave etmek gerekir.
Kameri yılın ortalama süresi günlerin yıllara göre dağılımından (19×354+11 x 355) / 30=354 gün 8 saat 48 dakika olarak hesaplanır. Bugün kullanılan güneş yılı yaklaşık 365 gün 5 saat 48 dakika olduğundan Kameri yıl güneş yılından yaklaşık 10 gün 21 saat daha kısadır. Buna göre, 1 Kameri yıl güneş yılının 0.9702 katına, 1 güneş yılı Kameri yılın 1.0307 katına karşı düşer.
Ayrıca hicret 15 Temmuz 622’de gerçekleştiğinden, kameri takvimin miladi takvimine göre 621.536 yıl kadar faz farkı bulunur. Eğer örneğin 1 Ocak 1993’ün hicri takvimdeki karşılığını bulmak istersek, yukarıdaki değerlerden (1992-621.536) x l.0307=1412.5372 buluruz. Hicri takvime göre 1412 yıl geçmiş olduğundan bu tarih hicri 1413 yılına karşı düşer.
Hicri takvimin haricinde Osmanlı devletinde 1678’den sonra maliye ile ilgili işlerde Rumi takvim de kullanılmaya başlanmıştır. Mali yılın başlangıcı 1 Mart olarak kabul edilir. Rumi yıl 365 gün olup güneş yılına karşı düşen miladi seneyle eş uzunluktadır. Rumi sene her 33 yılda 354 gün olan hicri seneyi bir yıl geçer. Bu farkı gidermek için Rumi seneden her 33 yılda bir hicret yılı düşülür; buna “sıvış senesi” denir. Her iki takvim arasında ayrıca 13 günlük bir fark bulunur.
Ayrıca Rumi sene miladi 584’te başlatıldığından, Rumi seneyi bulmak için Miladi seneden 584 çıkarmak gerekir. Aylar Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül, Teşrini-evvel, Teşrini-sani, Kanuni-evvel, Kanuni-sani, Şubat olarak adlandırılır. Örneğin Miladi 1 Ocak 1993 tarihi Rumi 19 Kanuni-evvel 1408 tarihine karşı düşer. Osmanlı devletinin sonuna kadar mali işlemlerde kullanılan Rumi sene 1925’te Miladi takvim yılının kabul edilmesi üzerine terk edilmiştir.