8 Kasım tarihi, 1977 yılından beri Dünya Şehircilik Günü olarak kutlanıyor ve Türkiye de bu kutlamalara mesleki örgütler ve akademik düzeyde katılıyor. Bu anlamda TMMOB ve bağlı il odaları ile üniversitelerin şehir plancılığı bölümlerinin ortaklaşa düzenlediği bilimsel bir sorunun veya siyasal, ekonomik sorunların ele alınarak tartışıldığı bilimsel toplantı anlamına gelen kolokyumların öne çıktığı etkinliklerle Dünya Şehircilik Günü kutlanıyor. Şehircilik denilen konu ise artık günümüzde hayati bir öneme sahip. Keza her geçen gün kırdan kente göç devam ediyor, kent dışında bile kent yaşamı hakim olmaya başlıyor. Diğer yandan nüfus artmaya devam ediyor ve buna bağlı olarak ihtiyaçlar ile ihtiyaçların organizasyonu meselesinin değeri yükseliyor. Tüm bunlara kent insanın bireysel ve toplumsal dönüşümleri de eklendiğinde ortaya çıkan durum, insan yaşamı açısından çok daha kritik hale geliyor. 8 Kasım Dünya Şehircilik Gününde bu duruma birtakım istatistiklerle bakarken bu özel günde yapılanlara göz atalım ve şehircilik nedir sorusuna güncel cevaplar arayalım.
DÜNYA ŞEHİRCİLİK GÜNÜ NEDİR
Dünya Şehircilik Günü düşüncesi 1949 yılında, Arjantin’de Buenos-Aires Üniversitesi Profesörü Carlos Maria della Paolera’nın öncü girişimi ve yorumuyla ortaya çıkmıştır. Carlos Maria della Paolera’nın “8 Kasım” gününü bir Evrensel çağrı platformu olarak oluşturmasından 27 yıl sonra Türkiye’de, Dünya Şehircilik Günü faaliyetleri; günümüz Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nin o dönemdeki adıyla Devlet Güzel Sanatlar Akademisi bünyesindeki Şehircilik Araştırma Enstitüsü’nde 1976 yılında başlatılmıştır. 1977 yılında yapılan ilk etkinlik ise, “Eski Türk Kentleri” üzerine bir günlük seminer olmuştur.
1976 yılından beri ülkemizde de her yıl 8 Kasım Dünya Şehircilik Günü olarak kutlanıyor. Bu özel gün, kentlerde yaşayan herkesin ve her kesimin yaşam ortamlarındaki sorunlarının evrensel planda eş zamanlı olarak gündeme getirilmesini, tartışılmasını ve böylece, “şehirciliğin” önemini ve önemsenmesini hedefliyor. Her yıl 8 Kasım tarihinde kutlanan Dünya Şehircilik Günü, ülkemizde de önemli kurum ve kuruluşlar tarafından yayınlanan mesajlar ve etkinliklerle kutlanıyor.
- 81.yıl münasebetiyle Dünya Şehircilik Günü’nü kutlar, kentsel problemlerin daha az olduğu bir gelecek dilerim.
- Hep birlikte daha yaşanabilir şehirler oluşması umuduyla, Bütün meslektaşlarımın, 8 Kasım Dünya Şehircilik Günü Kutlu Olsun…!
- 8 Kasım dünya şehircilik günü: Çevresel değerlere duyarlı, güvenli, herkes için yaşanabilir kentleri planlayan meslek insanlarının günü.
- Geçmişinden kopuk bir mimari anlayışla şekillenen şehirleşmelerin en az olduğu bir yıl olması dileğiyle. 8 Kasım Dünya Şehircilik Günü Kutlu Olsun.
- Bir şehrin güzelleşmesi, o şehirde hayat bulan fikirlerle mümkündür. Şehirlerimizi güzelleştirelim. Dünya Şehircilik Günü kutlu olsun.
- İster Platon’un şehri olsun ister İstanbul, New York ya da Tokyo, prensip olarak şehir kurmak en büyük erdem olma geçerliliğini sürdürüyor. Turgut Cansever
- Her yıl 8 Kasım’da kutlanan Dünya Şehircilik Günü, 81. yılında, kent bilimi ve kentlerin- ve diğer yerleşimlerin- geleceğini önemseyen Dünya Şehircilik Günü Kutlama Mesajları herkese kutlu olsun.
- Gelecek nesillerin; şehirlerimizin tarihsel, kültürel ve doğal değerlerine sahip çıkan birer medeniyet merkezi olan şehirlerde mutlu ve huzurlu yaşamaları dileğiyle Dünya Şehircilik Günü’nü kutluyorum.
- Fikirlerimizle güzelleştirdiğimiz ve Gelecek nesillerimize çevre hassasiyetimizi intikal ettirebileceğimiz, doğanın, kültürün, kentlilik bilincinin korunduğu, tüm canlılara yaşama hakkı tanıyan, medeni şehirler kurmak ve yaşatmak bizlerin elinde Dünya Şehircilik Günü kutlu olsun.
- Şehirlerin bağrına hançer gibi saplanan gökdelenlerin olmadığı, hava kirliliğinin yaşanmadığı, su kirliliğinin yaşanmadığı, Gelecek nesillere nefes alınacak çevreci, planlı, yeşil, katılımcı ve yaşanabilir şehirlere vesile olması temennisiyleDünya Şehircilik Günü kutlu olsun.
- Şehirler inşa etmek ve kentsel dönüşüm yapmak, yeni bir anayasa yapmak kadar önemlidir. Şehir çalışmaları sonuç itibariyle en az anayasa kadar hayatımızı etkiler ve yaşamsaldır. Şehirler geçmişimizin, bugünümüzün ve geleceğimizin ortak yaşam alanlarıdır. Bu vesile ile Dünya Şehircilik Günü’nü Kutlarım.
8 Kasım Dünya Şehircilik Günü 47. Kolokyumu
8 Kasım Dünya Şehircilik Günü 47. Kolokyum‘ teması “Yeni Yüzyılda Planlama” olarak belirlenmiştir. Kolokyuma dair detaylar daha sonra duyurulacaktır.
8 Kasım Dünya Şehircilik Günü Kolokyumu
Değerli Mensuplarımız,
TMMOB Şehir Plancıları Odası tarafından planlama meslek alanının gündeminde bulunan veya öne çıkan konu başlıklarını tüm boyutlarıyla değerlendirmek ve bu konularda kamusal bilgi üretmek hedefiyle düzenlenen “8 Kasım Dünya Şehircilik Günü Kolokyumu”nun 47’ncisi bu yıl Ankara’da gerçekleştirilecektir.
“Yeni Yüzyılda Planlama” temasıyla 8 Kasım 2023 haftası düzenlenecek olan Kolokyum programı kapsamında aşağıda belirtilen konu başlıklarının tartışılması hedeflenmektedir:
Yeni Yüzyılda;
· Doğa olaylarının etkilerine karşı dirençli kentler ve yaşam alanları
· Yeni yüzyılda yeniden bölge planlama
· Planlamanın kurumsal yapısı (Mevzuat, plan üretim süreçleri ve yönetsel yapı)
· Planlama meslek alanı; aktörler, süreçler ve olanaklar
· Planlamada dijital dönüşüm
· Yerel yönetimler, katılım ve demokrasi
· Kentsel mekan ve erişilebilirlik
· Miras ve şehircilik: Kaybettiklerimiz ve yeni yüzyıla aktaracaklarımız
· Mekanda/Toplumda Adalet ve Kentsel Politika
· Kentsel tasarım uygulamaları ve yeni yüzyılda nitelikli kentsel mekanlar
· Antroposen çağında ekoloji, kentleşme ve kırsal alanlar
· Kentlerde demografik hareketlilik: çözülmeler, sorunlar, fırsatlar
Belirtilen konu başlıklarına dair oturumların ve farklı meslek disiplinlerinden çağrılı konuşmacıların yer alacağı Kolokyuma dair Çağrı metni, Bilim Kurulu gibi detaylara TMMOB Şehir Plancıları Odası web sitesinde (https://www.spo.org.tr/) yer alan “Etkinlikler-Kolokyumlar” sekmesinden ulaşabilirsiniz.
Bilgilerinize sunarız.
Düzce Üniversitesi Rektörlüğü
Çağrı Metni
Türkiye Cumhuriyeti`nin kuruluş dönemlerinde modern şehirlerin kurulması, toplumsal yaşamın yeniden inşası, kentsel ve kırsal alanda kalkınma adımları ve eğitim sistemindeki yenilikler başta olmak üzere başvurulan en etkin araçlardan biri planlama olmuştur.
Erken Cumhuriyet döneminin toplumcu politikalarında özgün yeri olan planlama, zaman içerisinde ülke politikalarında ortaya çıkan paradigma değişiklikleri ile birlikte kamucu ve toplumcu yaklaşımını giderek kaybetmiştir.
Toplumsal yaşamın giderek tutuculaştığı, din, ırk, cinsiyet üzerinden söylemlerle toplumun değişik kesimlerinin sürekli baskı altında tutulduğu, özgürlüklerin kısıtlandığı, kamucu ve toplumun geniş kesimlerini önceleyen mekan kurguları yerine bir avuç varsılın refahını önceleyen kentleşme politikalarının hakim olduğu süreç içerisinde planlama bu kurguyu derinleştiren ve kurumsallaştıran başlıca araçlardan biri olmuştur.
Planlama meslek alanında meydana gelen bu savrulma ve kırılmanın ülkemiz ve toplumumuz açısından bedelleri oldukça ağır olmuştur. Geniş kesimler yerine bir avuç varsılı önceleyerek ele alınan planlama uygulamaları sonucunda kentlerimiz doğa olaylarının afetlere dönüşmesi neticesinde onbinlerce yurttaşımızı kaybettiğimiz, refah ve konfor üretemeyen, insan dışında diğer canlıların da yaşamının hiçe sayıldığı alanlar haline dönüşmüştür.
Bunun yanında kentsel yaşam artık toplumdaki birçok kesim tarafından özgürlüklerin hiçe sayıldığı, yaşamsal açıdan bile tehlikelerle dolu bir alan haline gelmiştir.
Cumhuriyetimizin yüzyıllık yolculuğu içerisinde ülkemizin ve toplumumuzun yaşadığı olumsuz yöndeki dönüşümü tersine çevirmek, birçok meslek alanı gibi şehir planlama meslek alanının da öncelikli görevlerindendir.
Planlama meslek alanındaki bu olumsuz gidişi tersine çevirmek ve kuruluş felsefesine geri dönmek amacıyla kamusal bilgi üretmek adına Cumhuriyetimizin yüzüncü yılına girerken bu seneki kolokyum temamız “Yeni Yüzyılda Planlama” olarak belirlenmiştir.
Bu tema altında yürütülecek tartışmalar elbette ki ülkemizin yeni yüzyılında planlama meslek alanı ile birlikte coğrafyamızın ve toplumumuzun nitelikli, refah üreten, özgürlükçü bir yapıya sahip olmasına katkı sağlayacaktır.
Meslek camiamız başta olmak üzere ilgili tüm yurttaşlarımızı bu çabamıza katkı sunmaya çağırıyoruz. Bu çerçevede tüm ilgili kesimleri aşağıda belirlenen konu başlıklarında sunulacak bildirilerle Dünya Şehircilik Günü 47. Kolokyumu`na destek vermeye ve zenginleştirmeye davet ediyoruz.