Omicron ailesinin son mutantı: Eris varyantı
Omicron ailesinin son mutant virüsü olarak tespit edilen Eris varyantı ilk kez şubatta Endonezya’da tespit edildi. Dünya Sağlık Örgütü, 9 Ağustos’ta ilk raporunu yayımladı.
Daha önce “gözlem altındaki varyant” olan Omicron’un alt türevi Eris (EG.5.1) varyantının statüsünü, “izlenmesi gereken varyant” olarak değerlendirdi.
Mevcut kanıtlara dayanarak, Eris’in oluşturduğu halk sağlığı riski, diğer mevcut COVID-19 varyantlarının riskine benzer şekilde “küresel düzeyde düşük” olarak değerlendirildi.
Eris’in özelliklerine bağlı olarak küresel şekilde yayılabileceği ve vakalarda artışa neden olabileceği kaydedildi.
Eris artık 50’den fazla ülkede yayılmış durumda
Hastalığın doğum yeri Çin’de de Eris kaynaklı vakalar nisan ayında ülkedeki toplam vakaların yüzde 0,6’sını oluşturuyordu. Ağustosta ise bu oran yüzde 71,6’ya çıktı.
Türkiye’de 9 vaka
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Eris varyantının Türkiye’de de 9 kişide görüldüğünü açıkladı.
“Endişe konusu sayılamayacak bir gelişme. Hasta etme gücünün (virülansının) düşüklüğünü bildiğimiz Eris varyantı, Referans Laboratuvarımızda yapılan incelemede 9 kişide görüldü. Yurt dışı temaslı ve aynı ildeler. Mevcut tedbirlere ve gündelik hayatımıza devam edeceğiz. Durum başka ülkelerde yaygın, bizde de ortaya çıkması muhtemeldi. Büyüklerimizi, kronik hastalarımızı koruyacağız.”
Tat ve koku kaybı geri döndü
Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Alper Şener COVID-19’un genel şikayetlerinin devam ettiğini belirtiyor ve ekliyor:
Şikayetler aynı; burun akıntısı, burun tıkanıklığı, eklem ağrısı, gözlerinin arkasındaki ağrı, kuru öksürük, halsizlik.
Altını çizmekte fayda var, bu semptomları olan vatandaşlarımız mutlaka COVID-19 PCR testi yaptırmasında fayda var.
Altınbaş Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Şevket Özkaya ise bu varyantta salgının başındaki tat ve koku kaybının geri döndüğüne dikkat çekti.
“Tekrar kapanmayı gerektirmiyor”
Prof. Dr. Şevket Özkaya, varyanta karşı tekrar aşının önemine vurgu yaptı: Aşılar o dönemde hayatta kalmamızı sağlayan tek bilimsel gerçekti. Sonuç olarak bugünkü hastalıklarımız aşılardan değil, COVID-19’un vücudumuza verdiği hasarlardan kaynaklanıyor.
Tıbbi biyoloji ve genetik uzmanı Prof. Dr. Nedime Serakıncı da Eris varyantının semptomlarında diğer belirtilerin yanı sıra boğaz ağrısı ve ishalin öne çıktığına işaret etti.
“Tat ve koku duyu değişikliği, öksürük, kas ve baş ağrısı, burun akıntısı, nefes darlığı görülebilir. Varyant kronik rahatsızlığı bulunan ve zayıf bağışıklık halinde alt solunum yolları rahatsızlıklarına yol açabilir.”
“Tekrar kapanma olur mu?” sorusuna da Prof. Dr. Nedime Serakıncı yanıt veriyor: Yeniden kapanmayı gerektirmiyor. Ancak yaşlılar ve kronik rahatsızlığı bulunan risk grubundakiler, aşı ve maske gibi kişisel tedbirler almalı.
Eris Varyantı (Eris Virüsü) Nedir? Eris Belirtileri Nelerdir?
Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklama ile 15 Eylül 2023 tarihi ile yapılan açıklama ile Eris varyantı Türkiye’de de görüldü! Dünya Sağlık Örgütü omicron soyundan gelen EG.5.1 yani eris varyantını covid-19’un mutasyona uğramış bir alt varyantı olarak tanımlamıştır. 19 Temmuz 2023 tarihinde izlenen varyantlar listesinde 5. sırada yer alan yeni varyant, ilk olarak Şubat 2023’te tespit edilmişti. Yunan çekişme ve anlaşmazlık tanrıçasının adının verildiği eris varyantı belirtileri arasında boğaz ağrısı, öksürük, burun akıntısı, baş ağrısı, yorgunluk ve tat-koku kaybı yer almaktadır.
Bilimsel adı EG.5.1 olan eris virüsü ya da eris varyantı, COVID-19 varyantlarından omicron varyantının mutasyona uğramış, daha bulaşıcı olan alt türüdür. Eris varyantı Dünya Sağlık Örgütü tarafından ‘izlenmesi gereken varyant’ olarak tanımlanmıştır. Boğaz ağrısı, öksürük, ateş, tat ile duyu kaybı ve burun akıntısı gibi bulgular eris varyantının da belirtileri arasındadır.
Temmuz ayında ortaya çıktığı açıklansa da başlangıcının daha da erken olduğu düşünülen eris virüsünün dünya üzerinde yayılma hızının artsa da henüz endişe edici bir durum söz konusu olmamasına rağmen ülkelerin tedbir alması gerektiği vurgulanmaktadır.
Eris Varyantı (Eris Virüsü) Belirtileri Nelerdir?
Eris varyantında ortaya çıkan belirtiler boğaz ağrısı, baş ağrısı, burun akıntısı ya da tıkanıklığı, öksürük ve tat-koku değişikliğidir.
Eris varyantının belirtiler şunlardır:
Boğaz ağrısı
Öksürük
Burun tıkanıklığı veya akıntısı
Baş ağrısı
Nefes darlığı
Tat ve koku kaybı
Hapşırma
Halsizlik ve yorgunluk
Kas ve vücut ağrıları
İştah kaybı
İshal
Eris varyantı koronavirüs varyantlarından farklı semptomlara sahip mi?
Omicron’un diğer tüm varyantları gibi eris varyantı da de üst solunum yollarını enfekte eder ve burun akıntısı, boğaz ağrısı, öksürük, nefes darlığı, yorgunluk ve kas ağrısı gibi soğuk algınlığı benzeri semptomlar gösterir. Ancak 65 yaş ve üzeri ya da bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde, virüs alt solunum yolları hastalıklarına da neden olabilir.
Eris Varyantı Son Mutasyon mu?
BA.2.86 olarak adlandırılan pirola varyantı da yakın zamanda tespit edilen koronavirüsün yeni varyantıdır. Eris daha önce fark edilen bir varyant olsa da eris şuan için daha baskın ve yaygın bir varyanttır.
Eris Varyantı Ne Kadar Yaygın?
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezine göre, EG.5, Ağustos ayının üçüncü haftasının sonunda Amerika Birleşik Devletleri’ndeki COVID-19 vakalarının %20,6’sında görülerek ABD’de ki baskın koronavirüs varyantı olmuştur.
Eris Varyantı ile Diğer Koronavirüs Türlerinden Farkı Nedir?
Ortaya çıkan tüm varyantlarda olduğu gibi, genotipteki küçük farklılıklar bağışıklığın işe yaramamasına neden olabilmektedir. EG.5’in spike proteini yani virüsün konakçı hücreye girişini kolaylaştıran kısımda bu anlamda bağışıklıktan kaçabileceği varsayılabilir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), EG.5’i “takip edilen varyant” olarak sınıflandırdığı için eris varyantını daha bulaşıcı veya şiddetli sonuçlara neden olabilecek varyant olarak değerlendirilmesine neden olabileceği söylenebilir.
Eris Varyantından Korunmak İçin Neler Yapılmalıdır?
Daha önceki Covid-19 varyantlarında olduğu gibi kişisel hijyene dikkat etmek en öncelikle korunma yolu olarak kabul edilir.
Genel olarak eris varyantından korunmak için uygulanacak yöntemler şöyledir:
Kişisel hijyene dikkat etmek
Temas edilen yüzeyleri düzenli ve sık bir şekilde dezenfekte etmek
Covid-19 hatırlatma dozlarını yaptırmak
Bağışıklığı güçlü tutmak için sağlıklı beslenmek
Hasta olduğundan şüphe duyduğunuz kişilere fazla yaklaşmamak
Hasta olduğunuzu düşündüğünüz zaman mümkün olduğunda evde kalmak
Eğer yapabiliyorsanız çok kalabalık ortamlarda maske takmak
Eris Varyantı Hakkında Sık Sorulan Sorular
Eris varyantı Türkiye’de görüldü mü?
Dünya üzerinde bulaş hızının arttığı ve yayılım göstermeye başlayan eris varyantı için Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, eris varyantının Türkiye’de 9 kişide görüldüğünü açıkladı. Bakan Koca yaptığı açıklamada, “Endişe konusu sayılmayacak bir gelişme. Hasta etme gücünün (virülansının) düşüklüğünü bildiğimiz Eris varyantı Referans Laboratuvarımızda yapılan incelemede 9 kişide görüldü. Yurt dışı temaslı ve aynı ildeler. Mevcut tedbirlere ve gündelik hayatımıza devam edeceğiz. Durum başka ülkelerde yaygın, bizde de ortaya çıkması muhtemeldi. Büyüklerimizi, kronik hastalarımızı koruyacağız.” ifadelerini kullandı.
Eris varyantı pcr testiyle belirlenir mi?
Eris varyantının pcr testiyle birlikte belirlenmesinin mümkün olduğu söylenmektedir. Kendisinde Covid-19 benzeri semptomlar hisseden kişiler pcr testi yaptırmaktan çekinmemelidir.
Eris varyantı ne kadar bulaşıcı?
Eris varyantının diğer türlerden daha bulaşıcı olsa da ancak henüz daha ölümcül sonuçlara sebebiyet verdiği görülmedi.
