Kümülüs bulutları denilen bulutlarla bağlantılı olarak silindirimsi biçimde ortaya çıkan ve gezerek etrafında dönen bir rüzgar türü olarak hortumu lanse etmek mümkündür. Hortum oluştuktan sonra bulutlardan belli bir noktaya uzansa da ciddi anlamda yıkıcı bir güce sahip olabilmektedir.
Hortumlar hakkında ilk bilgi 1917 yılında ortaya atılmıştır. Hortumla alakalı bilimsel teoriyi ilk kez ortaya çıkartan kişi Alfred Wegener isimli bir şahıstır ve onun ortaya çıkardığı teorem günümüzde hala geçerliliğini korumaktadır.
Hortumun oluşma süreçleri
Hortum, ortaya çıktığı andan itibaren ciddi anlamda çok ağır cisimleri dahi yerinden oynatabilecek güce sahiptir. Hortumların ortaya çıktığı dönemler genel olarak bakıldığında şiddetli fırtınaların görüldüğü anlar olarak kaydedilmiştir.
- Hortumun meydana gelmesi adına pek çok karmaşık doğa olayı sürecinin meydana geldiği düşünülürse, günümüzde iklimle ve doğa olaylarıyla ilgilenen bilim insanlarının tam olarak yüzde yüz boşlukları doldurabildikleri hortumla ilgili bir bilimsel açıklamaları bulunmamaktadır.
- Hortumun oluşabilmesi bölgesel koşullara bağlı değildir, oluşabilmesi için yeterli koşulların ortaya çıkmasıyla birlikte dünyanın her yerinde her mevsimde ortaya çıkabilen bir rüzgar türü olarak hortumdan bahsedebilmek mümkündür. Yani atmosferin içerisinde bir bölgede hortum üretilmesi durumu, belli bir coğrafi sınıra ya da belirli bir zamana bağlı olarak açıklanamamaktadır.
- Hortumların ortaya çıkış esnalarında, çok dar bir alanda ciddi bir basınç değişikliğinin olması sonrasında meydana geldiğini söylemek mümkündür. Yani sıcak hava kütlesinin soğuk hava kütlesinin üzerine binmesiyle birlikte, sıcak hava kütlesinin kendi yoğunluğunun soğuk havaya göre daha düşük olmasından kaynaklı olarak sıcak hava hızlı bir şekilde soğuk hava kütlesinin içine doğru yükselmektedir.
- Bu olaydan sonra basınç ani bir şekilde azaldığından, bu ani değişimler kısa bir zamanda aynı şekilde ani olarak bir rüzgar oluşturmaktadır. Havanın yükselmesiyle birlikte rüzgarın hızı giderek artmakta ve kuvvetli bir biçimde girdap halini almaktadır. Şekil olarak dondurma külahına benzetilmesi mümkün olan bu durumda hortumun genelde gri renkli olarak gözükmesinin sebebi ise, sıcak havanın hızlı bir biçimde yükselmesinden ötürü içeriğinde bulunan su buharının yoğunlaşması ve gri renge sahip hava kütlesinin ortaya çıkmasıdır.
