İttihat ve Terakki Cemiyetinin kurucusu ve önderlerinden olan paşa ,devlet adamıdır.1881’de İstanbul’da doğdu.Soğukçeşme Askeri Rüştiyesinde öğrenim gördü.1902’de kurmay yüzbaşı olarak Harp Akademisinden mezun oldu.Selanik’teki 3. Ordunun emrine girdi.1906 yılında binbaşı oldu.İttihat ve Terakki Cemiyeti kadrosu içinde bulundu.Padişah 2. Abdülhamit’e İttihat ve Terakki Cemiyeti ile ilgili belgeler düzenleyip gönderdiği gerekçesiyle ablasının eşi Selanik Merkez Komutanını 1907’de silahla öldürdü.2.Meşrutiyetin ilan edilmesinde önemli rol oynadı.1912’de yarbay oldu.
23 Ocak 1913’de İttihat ve Terakki tarafından düzenlenen Babıali Baskınına katılmıştır.Babıali Baskınıyla ve darbeyle cemiyetin iktidara gelmesini sağlamıştır.1914’de Almanya ile askeri ittifaka önayak olarak Osmanlı Devletinin 1.Dünya Savaşına girmesine öncülük etmiştir.Savaş yıllarında Harbiye Nazırı ve başkumandan vekili sıfatıyla görev almıştır.Rusya’nın Kafkasya’dan saldırması üzerine SarıkamışHarekatını düzenlemiştir.Savaşın Osmanlı İmparatorluğunun yenilgisi ile sonuçlanmasından sonra diğer İttihat ve Terakki mensuplarıyla birlikte bir Alman denizaltısıyla yurtdışına kaçmış, önce Odesa’ya oradanda Berlin’e gitmiştir.Daha sonra Rusya’ya geçmiş Anadolu’daki milli mücadele hareketine katılmak istemiş fakat bu teklifi kabul edilmemiştir.Eylül 1920 yılında Bakü’de Doğu Ulusları Toplantısına katılmış ve Batum’da Türkiye Şuraları Partisini kurarak Türkistan’ı kurtarma hareketini başlatmıştır.Ancak Rus kuvvetleri karşısında yenilgiye uğramış, 4 Ağustos 1922’de Tacikistan’da bir çarpışmada ölmüş ve Çeğen Köyüne defnedilmiştir.