Periyodik tablonun birinci grubunda yer alan metaller bu elementlere ait hidroksitler kuvvetli baz özelliği gösterir, Bazik anlamına gelen alkali metaller adıyla anılırlar. Fransiyum hariç tamamı yumuşak yapıda ve parlak görünümdedir .Alkali metaller değerlik tabakalarında tek elektronu kolayca kaybederek artı 1 yüklü iyonlar oluştururlar.
Bu nedenle kuvvetli indirgendiler. Mekanik özellikleri gereği parlak olmasına rağmen diğer metallerin aksine bıçakla kesilebilecek kadar yumuşaktırlar. Diğer metallerden ayrıldıkları bir başka husus ise yoğunlukları ve erime noktalarının oldukça düşük olmasıdır. Lityum, sodyum ve potasyum yoğunlukları sudan daha küçüktür sezyumun erime noktası öyle düşüktür ki sıcak günlerde sıvı halde bulunabilir alkali metallerin su ile etkileşimi son derece şiddetli bir su ile reaksiyona girerek hidrojen gazı değerler bulundukları periyotta iyonlaşma enerjileri en küçük atom ve iyon çapı ise en büyük olan elementlerdir. Aleve tutulduklarında çeşitli renkler oluştururlar Li, Na ve K tuzu çözeltisine batırılmış bir platin tel, alevi sırasıyla kırmızı sarı ve menekşe renge boyar .Isı ve elektriği çok iyi iletirler.Birkaç istisna dışında bileşikleri yörükleri doğada en fazla bulunan alkali metaller sodyum ve potasyumdur.Yer kabuğunda bulunan elementler içinde altıncı ve yedinci sıraya alırlar .Lityum daha az bulunsa da hemen hemen tüm kayalarda az miktarda rastlanır .Rubidyum, Sezyum çok az bulunur .Radyoaktif bir element olan Fransiyum ise doğada hiç bulunmaz .Fransiyum ancak nükleer reaksiyonlardan az miktarda bulunurlar.
