500 gram suyun içine birer tatlı kaşığı mate, biberiye, ıhlamur ve yeşil çay katın. Bir dilim elmayı da ekledikten sonra, çay gibi demleyin. Her sabah aç karnına bu karışımdan bir su bardağı için. İştahınız kısa zamanda kapanacaktır.
Suna Dumankaya
İştah Kontrolü Ve Yeşil Çay
Beyin sisteminin görevi iştahı yeme davranışlarına ve vücut ağırlığına göre yönetmektir. Biz bu beyin sistemine ACS (Appettide Control System) yani iştah kontrol sistemi diyoruz. ACS, vücut ağırlığına, sıcaklığa, aktivite düzeyine, mevsimlere, üreme döngüsüne (kadınlarda) göre gıda temin etmek ister ve beklenen enerji doğrultusunda bilgi oluşur. Bu durum iştah kavramının bedensel olarak yorumudur.
ACS’nin elemanları hormonlardır. Örneğin insülin, seks hormonları, seratonin gibi mutluluk hormonları ACS’ye bilgi verir ve buna göre vücudun ihtiyacı belirlenir. Bu sistem vücut ağırlığının en uygun noktasının kurulmasını sağlamalıdır. Eğer sistem bozulursa iştahsızlık sonucu oluşan ileri derecede zayıflama veya aşırı yemek yeme sonucunda oluşan obezite gibi dünyanın en büyük sağlık sorunu meydana gelir. Bu hastalıklar beraberinde de ciddi hastalıkları getirmektedir. Bu nedenle iştah sistemimizin bizi ele geçirmesine izin vermemeli ve onu biz yönetmeliyiz.
ACS’yi nasıl yönetebiliriz bir bakalım:
- İştahını Böl ve Yönet: Acıkma hissiniz en son düzeye gelmesini beklemeyin. Siz bekledikçe iştah sınırları artacak ve ilk yemek yeme girişiminizde farkında olmadan gerekenden fazlasını tüketmiş olduğunuzu göreceksiniz. Bu nedenle öğün aralarınız mutlaka olmalı ve 2-3 saati geçmemelidir. Öğünlerinizi ne kadar çok arttırırsanız iştahınızı o kadar kolay yönetebilirsiniz.
- Lifli Besinler Tüket: yemek masasına oturduğunuzda bulunması gereken ve tüketim sırasında ilk sırada yer alan sebzelerin yoğunlukta olduğu salatadır. Lif oranı yüksek olan sebzelerin tüketilmesinden sonra doygunluk hissi de fazla olur ve öğününüzde daha az tüketmiş olursunuz. Türk halkı olarak en büyük düşkünlüğümüz ekmek her yemeğimizde mutlaka olmalıdır. Ekmeği kepekli, çavdarlı veya tam buğday ekmeği olarak seçtiğinizde karbonhidratı lif oranı yüksek besinler içerisinde almış olacaksınız. Bu durum da insülin düzeyinizi dolayısıyla iştahınızı etkileyecektir. Makarna ve pilav grubunda ise kepekli makarna veya bulgur pilavını tercih etmek en mantıklısıdır.
- Kendinize Söz Geçirin: Uzun süredir tüketmediğiniz besinler varsa ve bu besinleri tüketmekten kendinizi alamıyorsanız bu iştah değil, özlemdir. Bu iki kavramı birbiri ile karıştırmamalısınız. Özlem durumunda kendinizi o besini tüketmeye zorlarsınız ancak iştahta böyle bir şey söz konusu değildir. Çünkü o sizden çikolatalı kek istiyorsa, istiyordur ve siz bunu yaparsınız ya da yapmazsınız. Bu durumlarda sizin iştahınızı frenlemeniz gerekir ve başka daha hafif bir tatlı ile (çikolatalı kek yerine 1 avuç kuru üzüm) o keki tüketme isteğinizi yok edebilirsiniz.
- Öğünlerinizde Az Tüketin: Tabaklar dolusu yemek almak yerine 6 kaşık gibi masum bir miktar seçin ve onu tüketin. Beyninize tokluk sinyalinin gitmesi ve sizin yemek yemeği durdurmanız için ortalama 20 dakika süre gereklidir. Bu nedenle yemeğinizi yavaş yiyerek sinyallerin ulaşmasını beklemelisiniz. Bu durumda doygunluk hissi oluşacak ve sizin de tek yapmanız gereken o doygunluk hissini dinlemek ve yemek yemeği bırakmaktır.
Yapmanız gerekenleri uyguladığınızda, iştahınızı yönetmeniz çok kolay olacak. Sadece kendinizi ve iştahınızı buna ikna edin.
YEŞİL ÇAY GERÇEKLERİ
Son zamanlarda zayıflamaya ve sağlığımıza faydalarıyla yeşil çayı sık sık duyuyoruz. Zayıflamaya yardımcı etkileri nedeniyle insanların sık tükettiği bu Japon geleneği yayılmış oldu. Peki gerçekten kilo vermemizde ne kadar etkili? Yoksa sadece bir yutturmaca mı? Bu makalede yeşil çayın gerçeklerini göreceğiz. Yapılan araştırmaların sonuçlarına göre uzmanlar günde 3-5 fincan tüketilen yeşil çayın 70 kalori fazladan harcanmasını sağladığını söylüyor. Egzersiz ve diyet yapmadan sadece yeşi çay tüketerek bu kaloriyi harcamak oldukça kolay geliyor.
Zayıflamada Yeşil Çayın Faydaları:
- Metabolizmanın hızını arttırıyor.
American Journal of Clinical Nutrition dergisinde yayınlanan bir araştırmada yeşil çay tüketen kişilerin 24 saatte %4 oranında metabolizmalarının hızlarının arttığı gözlemlenmiş. Bu etkilerin yeşil çay içerisinde bulunan kateşin polifenollerinin yüksek oranda olmasından kaynaklandığı düşünülmektedir. Yağ oksidasyonu (yakımı) ve termogenezis (ısı oluşumu) yeşil çay nedeniyle artmakta, bu da zayıflamaya yardımcı olmaktadır.
- Yeşil çay yağ emilimini engeller ve şeker regülasyonuna yardımcı olur.
Uzmanlar yeşil çay içerisindeki kateşinlerin kandaki glikozun yağ hücrelerine girişini engellediğini söylemektedir. Bu dengelemeye çalıştığımız ve yemekten sonra etkisi çok daha fazla olan kan şekerinin artışının önlenmesi demektir ki bu kilo kaybı için oldukça önemlidir.
- İştahınızı azaltır.
Chicago’da yapılan araştırmalarda bilim adamları farelerde bir deney yaptılar ve sonuçlar yeşil çayın kilo kaybındaki etkisini net bir şekilde gösteriyor. 1 hafta boyunca yeşil çay ekstresi verilen farelerde %60 düzeyin de iştah azalması ve %21 oranında kilo kaybı görülmüştür. Bunun sebebi insülini dengelemesinden kaynaklanmaktadır.
Yeşil Çayın Dezavantajları:
- Yeşil çay sihirli bir değnek değil.
Günde tüketmeniz gerekenden fazla kalori alarak ve sadece yeşil çay tüketerek zayıflamayı beklememek gerekir. Bu tür besinler sadece diyetinize yardımcıdır. Egzersiz yaparak ve doğru bir beslenme programına uyarak sağlıklı kilo vermeniz gerekir. Günde 10 fincan veya fazlasını tüketmek size yarardan çok zarar verecektir.
- Yeşil çaydaki kafein ciddi hastalıkları olan kişilerde sorunları arttırır.
Yeşil çay içerisindeki kafein oranı kalp, tansiyon ve şeker hastalarında ciddi sorunlar yaratabilir. Bu nedenle tüketilen yeşil çay oranı önemlidir. Ödem atılmasını sağlayan yeşil çaydaki kafein fazla tüketildiğinde suyun yüksek oranda atılmasına sebep olarak dehidratasyon (vücut sıvılarının hacminin azalması) gibi sorunlara yol açar. Bu da sağlığımız için oldukça zararlıdır.
Sabahları kahve yerine kafeininden de yararlanabileceğiniz ve çok daha sağlıklı olan yeşil çayı tüketebilirsiniz. Günde 3 fincan yeşil çay tüketerek metabolizmayı hızlandırır ve kilo kaybına yardımcı olursunuz. Daha fazla oranda tüketilen yeşil çay ters bir etki yaratarak size kilo bile aldırabilmektedir. Bu nedenle ara öğünlerinize bir fincan yeşil çay ekleyerek hem iştahınızı azaltın hem de metabolizmanızı hızlandırın. Ayrıca yeşil çayın zayıflama dışındaki en yararlı yönü çok güçlü bir antioksidan olmasıdır. Böylelikle kanser gibi hastalıklardan da korunmuş olursunuz.
Yeşil çayın bilinmeyen 7 faydası
Yeşil çayla ilgili birçok olumlu şeyler duyarız ancak tam olarak nelere yararlı olduğunu bilmeyiz. Yeşil çay hastalıklarla, iltihabi rahatsızlıklar ve kalp hastalıklarıyla savaşmanızı sağlar mı?
Çeşitli iddialara göre yeşil çayın faydaları
Önemli not: Aşağıdaki iddialar kesinleşmiş değildir ve bilimsel araştırma konusu olmaya devam ediyor.
- Yeşil çay içindeki kateşinler sayesinde :
- Kanser riskini azaltır.
- Yeşil çay yemek borusu kanserini erkeklerde %57, kadınlarda %60 oranında önlemektedir.(22)
- Yeşil çay düzenli içilmesi halinde prostat kanseri riskini üçte iki azalmaktadır. (27)
- Yeşil çay deri kanserine yol açan ultroviyole ışınların zararından korur. (28)
- Tümörü küçültür.
- Antioksidandır.
- Yeşil çaydaki antioksidan E vitaminindekinden 20 kez daha kuvvetlidir.
- Kolestrolü düşürür.
- Tansiyonu ayarlar.
- Kan şekerini ayarlar.
- Bakterileri öldürürür.
- Grip virüsünü öldürür.
- Ağız kokusunu önler
- Yeşil çay içindeki C vitamini sayesinde :
- Stresi azaltır.
- Gribi önleyicidir.
- Yeşil çay içindeki kafein sayesinde :
- Performansı etkiler,yorgunluk ve uyku halini ortadan kaldırır.
- İdrar söktürücüdür.
- İdrar söktürücü özelliğinden dolayı zayıflama rejimlerinde kullanılıyor.
- Yeşil çay içindeki flavonoidler sayesinde :
- Kan damarlarını güçlendirir.
- Yeşil çay içindeki polisakkaridler sayesinde :
- Kan şekerini düşürür.
- Yeşil çay içindeki fluorid sayesinde :
- Diş çürümesini engeller.
- Yeşil çay içindeki E vitamini sayesinde :
- Antioksidan olarak rol oynar.
- Yaşlanmayı geciktirir.
- Yeşil çay içindeki EGCG (Epigallokateşin Gallat) adlı kimyasal madde sayesinde :
- Kanser hücrelerinin gelişmesini önlüyor.
- Akciğer, mide, bağırsak karaciğer ve deri kanserlerini önleyici etki yapıyor.
- Alzheimer’i önleyici
- Sigara kullanımının toksik etkisini azaltıyor.
- Yeşil çay içen hamile kadınlar sorunsuz bir doğum gerçekleştirebilirken, sakat çocuk dünyaya getirme riski de azalacak.
- Diş çürüklerine sebep olan bakterileri öldürerek çürükleri önler.
- İçeriğindeki kateşin maddesi nedeni ile kolesterolü düşürür.
- Antioksidan özellikleri vardır. Bu özelliği ile kansere ve kalp hastalıklarına karşı koruyucu olabilmektedir. İspanya’daki Murcia Üniversitesi ve İngiltere’deki Norwich Üniversitesi’nin ortaklaşa yürüttüğü araştırmalar, yeşil çayda bulunan ‘polipenol EGCG’ maddesinden üretilecek olan ilaçlarla, çeşitlikanser hastalıklarının tedavisinin gerçekleştirilebileceğini ortaya koymuştur.
- Zihinsel aktivitelerde yarar gösterdiği ileri sürülmektedir.