Yayla muzu olarak da bilinen uçkun otunun faydaları nelerdir?
Uçkun otu, Doğu Anadolu Bölgesi dışında çok fazla bilinmeyen ve tüketilmeyen, ancak pek çok faydası olan bir bitkidir.
Kuzukulağı ailesinden olan uçkun otunun, bilimsel adı “Reun Ribes“dir. Yayla muzu, ışkın (ışgın), doğu muzu, kürt muzu, dağ muzu isimleriyle de bilinir.
Uçkun otu, ülkemizde daha çok Doğu Anadolu Bölgesinde Mayıs ve Haziran aylarında yetişir. Sarı ve beyaz çiçekler açar. Yaprakları iri iridir. Meyvesi ise kırmızımsı kahveregidir. 40 santimetre ile 150 santimetre arasında uzunluğa erişir. Özellikle Erzurum yöresinde çok daha uzun olan uçkun otlarına da rastlanmaktadır.
Uçkun otu kullanırken, yapraklarının zehirli olduğunu unutmamak gerekir. Kullanılan kısmı gövdesi ve köküdür. Meyve olarak çiğ tüketildiği gibi yemeği de yapılır. Tadı, kiviyi anımsatır.
Uçkun otu, son yıllardaki ününü içerdiği “polifenol” maddesine borçludur. Araştırmalara göre, uçkun otunda bol miktarda bulunan bu madde, lösemi kanserine karşı koruyucu ve tedavi edici özellikler içerir.
Uçkun otu tam bir C vitamini deposudur. Bunun yanı sıra A, B1, B2, E ve K vitaminleri de içermektedir.
Uçkun otunun faydaları
- Mideyi rahatlatır, sindirimi kolaylaştırır.
- Kanser türlerine özellikle de lösemi kanserine karşı koruyucu özellikler içerir.
- Kan şekerini düzenler.
- İştah açıcıdır.
- Tansiyonu dengeler.
- Vücuda zindelik verir, yorgunluk ve uykusuzluğa iyi gelir.
- Strese karşı kullanılmaktadır.
- Cilt lekelerinin giderilmesinde etkilidir.
- Cildin yenilenmesine yardımcı olur. Bu sayede ciltteki kırışıklar için faydalıdır.
- Bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Kolesterolü düşürücü bir bitkidir.
- Astım ve nefes darlığının tedavisinde kullanılır.
- Hemoroide karşı etkilidir.
Uçkun otu çiğ olarak tüketilebilir. Salatalarda kullanılabilir. Ayrıca kaynatılarak birçok hastalığın tedavisinde kullanabilir. Ayrıca pişirilerek yemeği de yapılabilir.
İşte, uçkun otlu tarifler:
Uçkunlu Uskumru:
Malzemeler:
4 parça uskumru veya başka bir balık filetosu, 4-5 adet uçkun, 1 adet soğan, 1 adet portakal, tereyağı, zeytinyağı, dereotu, marul, limon, tuz
Yapılışı: Sap şeklindeki temizlenmiş uçkun soğanla birlikte tereyağında kavrulur. Tavaya portakal veya limon suyu eklenir. 10 dakika kadar pişirilir. Soğuyunca mutfak robotu yardımıyla ezilir ve eşsiz bir sos elde edilir.
Portakal soyulur ve parçalanır. Dereotu ve marul elle parçalara ayrılır, üzerine bol limon sıkılır ve az tuz serpilir. Balık filetosu bir tavada biraz tuz ve zeytinyağıyla kızartılır.
Büyük bir servis tabağı içine uçkun sosu yayılır. Sosun üzerine kızarmış uskumru eklenir.
Uçkun Reçeli
Malzemeler: 1 kilo uçkun, 750 gram şeker, yarım limon, karanfil, taze zencefil.
Yapılışı: Uçkunlar yıkanır, doğranır, tencereye konur ve üzerine şeker eklenir. Üzerini örtecek kadar su konur. Karanfil ve taze zencefil ilave edilerek kısık ateşte 20 dakika kadar kaynatılır. Daha sonra ocaktan alınır ve 5 dakika dinlendirilir. Bu işlemden sonra kavanozlara doldurulur ve kavanoz kapakları kapatılarak ara sıra ters yüz edilir.