205
SÜNGER NEDİR?
(Zooloji) Süngerler(Porifera), (Latince, porus (delik) ve ferre (taşımak)tan); omurgasız hayvanlar şubesi. Su diplerinde kayalara, hayvan kabuklarına veya zemine yapışarak yaşarlar.
Doğal deniz süngerleri, cinslerine göre değişen farklılıklarının yanında, emme kabiliyetlerinin yüksekliği, anti alerjik özelliği, aşınmaya karşı dayanıklı olması, yumuşaklığı, doğallığı, elastikiyeti ve inceliği ile ticarette çok aranan değerli bir ihtiyaç maddesidir.
Deniz süngerleri cinslerine göre kişisel kullanımda cilt, makyaj temizliğinde, banyo temizliğinde (kese olarak), araba yıkamada, cerrahi ve optik temizlikte, tıbbi imalatta, deri boyamada, desenli duvar dekor boyamasında, matbaacılıkta, ince porselen seramik işçiliğinde sır geçirmede, uçakların yakıt deposunu izolesinde, silindir gömleklerinin honlanmasında, boyacılıkta, dekarasyonculukta, litogratlarda, kuyumculuk ve gümüşçülükte kullanılmaktadır.
(Kimya) Sünger, köpük kauçuk olarak da bilinir, çeşitli katkı maddeleri karıştırılmış doğal ya da yapay lateksin köpük haline getirilmesiyle elde edilen esnek ve gözenekli maddedir.
Yaklaşık yüzde 85 hava ve yüzde 15 kauçuktan oluşan sünger kalıplanabilir ve kükürtle sertleştirilebilir. Mobilya döşemelerinde, yatak ve yastık yapımında kullanılır.
Bazen kükürtle sertleştirme işlemi sırasında latekse, gaz açığa çıkararak küçük boşluklar oluşturan bir madde eklenmesiyle soğurucu olmayan süngerler de elde edilir. Bunlardan soğutucularda ısı yalıtkanı olarak yararlanılır. Levha halinde kalıplanan süngerden ise conta, pencere kenarlarına takılan hava geçirmez şerit ve titreşim söndürücüler yapılır.
SÜNGERİN YARARLARI
Görünüş güzelliğinin yanı sıra süngerler çok yararlıdır. Günümüzde çoğu yerlerde yapay süngerler kullanılmasına karşındoğal süngerlere olan istek azalmış değildir. Doğal sünger hiç damlatmadan daha çok suyu tutar temizlenmesi kolaydır ve daha ağır işte daha uzun süre dayanır. Bu nedenle boyacı cam silici ve seramikçiler doğal süngerleri yeğlerler. Yüzyıllardır banyolarda ve yıllardır otomobil temizliğinde kullanılan sünger günümüzde ilaç endüstrisi ve hücre dirim bilimcileri (biologlar) tarafından da kullanılmaya başlamıştır. Bir çok deniz omurgasızında olduğu gibi süngerin de alışılmış anlamda savunma aracı yoktur. Süngerler ne kavga edebilir ve ne de kaçabilirler. Bu nedenle süngerler zehirli ya da zehirsiz çok güçlü sıvılar salgılar. Bu sıvıların bazı insan hastalıklarının iyileştirilmesinde kullanılması ilaç endüstrisinin yeni bir umudu ve beklentisidir.
Aynı zamanda hücre düzeyinde yaşamın gizlerini çözmek için bilim adamları süngere her gün daha çok zaman ve dikkatlerini ayırıyorlar. Sünger hücrelerinin hareketleri karşılıklı ilişkileri ve diğer ayrıntıların incelenmesi insan hücresinin evrimi ile ilgili bigilerin tamamlanması yönünden çok yararlı olmaktadır.
Günlük yaşamımızda çok çeşitli amaçlarla kullandığımız süngerden ayrıca ilaç üretiminde yararlanılması hücre yapısında çok değerli bilgiler elde edilmesi doğanın insanoğlu için ne denli bitmez tükenmez bir kaynak olduğunu birkez daha kanıtlamaktadır.