Sistit idrar kesesi (mesane) nin iltihaplanmasidir. Idrar yollari ve üreme sisteminde en sik görülen hastaliklardan biridir. Zamaninda tedavi edilmezse hastalik böbrekleri de etkileyecek biçimde yayilabilir ve mesane ve böbreklerde kalici hasarlar olusturabilir.
Nedenleri:
Normal de bakteriler üreme organlari ve anüs bölgesinde yasamaktadirlar. Bazen bu bakteriler alt idrar yollarini asarak mesaneye ulasirlar. Mesaneye ulasan bakteriler iseme ile disari atilirlar. Ancak mesaneye gelen bakteri sayisi atilandan fazla ise mesanede ve daha sonraki asamada böbreklerde iltihaplanmaya yol açarlar.
Bulasma cinsel birlesme esnasinda veya genital temizligin azoldugu durumlarda olusabilecegi gibi uzun süre idrar tutulmasi, idrar yollarini daraltici hastaliklar, menapozda düsük östrojen seviyesi nedeniyle de olusabilir.
Kadinlarda uretra erkeklerinkinden çok daha kisa oldugu için dis ortamdan bakterilerin mesaneye ulasmasi daha kolaydir. Bu nedenle kadinlarda sistitlerin görülme orani çok daha fazladir. Kadinlarin en az % 20’si yasamlari boyunca en az bir kez sistite yakalanirlar.
Nadir de olsa sistiti olusturan bakteriler böbrek ve idrar yollari araciligi ile yukaridan asagiya veya yakin dokulardaki enfeksiyon odaklarindan lenf yoluyla da mesaneye ulasabilirler.
Sistitin en sik rastlanilan sebebi Escherichia coli ( E.coli, koli basili) adli mikroorganizmadir. Bu bakteri kalin barsaklarda normal olarak bulunabilir ve cinsel iliski ile mesaneye ulasabilir.
Belirtileri:
Idrar yaparken yanma ve sizi.Idrar yaptiktan sonrada sürebilir. Sik idrara çikma. Agri kasiklara ve makata yayilabilir. Ates. Terleme. Yorgunluk. Kusma ve bulanti. Idrar bulanik, kötü kokulu olabilir. Cinsel iliski esnasinda agri hissi olabilir.
Risk Faktörleri:
· Çok eslilik.
· Tümör nedeni ile asagi idrar yolunda daralma veya tikanma.
· Idrar sondasi kullanimi.
· Hamilelik.
· Seker hastaligi.
· Temizlige dikkat edilmemesi.
· Geçirilmis felç gibi mesane bosalmasini engelleyebilecek durumlar.
· Yaslilik.
Tani:
Tanida idrar tahlili, idrar kültürü ve ilaçla çekilen ürografi adli film gerekebilir.
Hastaligin Gidisi:
Uygun tedavi ile sistit belirtileri 24 saat içinde kaybolur.Ancak hastaligin gidisi etken mikrobun cinsine, risk faktörlerin giderilmesine baglidir. Iyi tedavi edilemeyen olgularda hastalik kroniklesebilir.
Tedavi:
Sistitler antibiyotikler ile tedavi edilir. Tedaviye baslamadan önce idrar kültürü ve antibiyogram için örnek alinmali, sonuçlar çikincaya kadar idrar yollari enfeksiyonlarinda etkili antibiyotikler kullanilmali, antibiyogram sonuçlarina göre gerekirse bu ilaçlar degistirilmelidir. kronik enfeksiyonlarda tedavi uzayabilir.
Nasil Korunabilirsiniz?
· 1.Tuvaletten sonra önden arkaya dogru silinin. Böylece vajinal ve rektal bölgenizdeki bakterilerin idrar yollarina girmesini engellemis olursunuz.
· 2.Idrarinizi tutmayin. Mümkün olabildigi kadar sik idrarinizi yapin. Böylece mesanedeki bakterileri disari atarsiniz.
· 3.Cinsel iliskiden sonraki on dakika içerisinde idrarinizi yapmaya çalisin.
· 4.Cinsel iliski esnasinda yeterli kayganligin saglanmasi uretranin zedelenmesini azaltacaktir.
· 5.Anal iliskiye giriliyorsa daha sonra vaginal bölgeye temas edilmemeli veya edilecekse iyice temizlenilmelidir.
· 6.Gün boyunca bol su içilmesi (mümkünse günde 8 bardak) idrar çikisini ve dolayisiyla da bakterilerin atilimini arttiracaktir.
· 7.Kahve, çay, alkol gibi içecekleri mümkün oldugu kadar az tüketin. Mesane üzeride irrite edici etkileri olabilir.
· 8.Genital bölgenizin uzun süre nemli kalmasina izin vermeyin.Naylonlu, siki iç çamasirlari giymeyin. Nem bakterilerin üremesini kolaylastirici bir ortam yaratir.
· 9.Genital bölgenizi günlük olarak hafif bir sabunlu suyla temizleyin.
· 10.Hergün mutlaka iç çamasirinizi degistirin ve pamuklu iç çamasirlari yegleyin
