Magnezyum eksikliği durumu nedir?
Vücutta eksikliğinin hissedilmesi pek çok metabolizmal fonksiyonun aksamasına yol açan magnezyum, her şeyden önce vücut yapımızın olması gereken fonksiyonlarını gerçekleştirebilmesi için gerekli olan enerjinin üretimi için kullanılan başlıca minerallerden biridir.
Metabolizmanın enerji ihtiyacının karşılanmasının dışında yaklaşık olarak 300 farklı metabolizmal işlemde kullanılan magnezyumun ciddi anlamda önem arz ettiğini anlamak güç değildir. Vücutta pek çok organa etkisi bulunan magnezyumun eksikliği yaşandığı takdirde ciddi belirtilerin de ortaya çıkması kaçınılmazdır.
İlk olarak kalp organı, böbrekler ve kas yapısı olmak üzere vücudumuzdaki çoğu organın yaşamsal faaliyetleri açısından mutlaka magnezyum mineraline ihtiyacı bulunmaktadır. Vücudumuzda daha sert yapılar olan kemikler ve dişlerin sağlıklı bir biçimde kalabilmeleri için magnezyumun çok önemli bir yeri vardır.
Magnezyum minerali vücutta katılımda bulunduğu işlemlerde tek başına kullanılabildiği gibi aynı zamanda kalsiyum minerali, bakır minerali ve çinko mineraliyle de kullanılmaktadır. Çoğu mineralin vücuda alındığındaki sentezlenme işlemi magnezyum minerali tarafından üstlenilmektedir.
Tüm bu anlatılanlardan önce, daha anne karnında fetüs halindeyken bünyemizin magnezyum ihtiyacı başlamaktadır. Çünkü anne karnında olması gerektiği gibi gelişim gösterebilmek için metabolizmaya annenin yaptığı beslenmeyle birlikte magnezyum minerali alınması gerekmektedir.
Ancak bu noktada da annenin şahsi keyfine göre magnezyum takviyesi alması ya da magnezyum içeren besinlerle aşırı derecede beslenmesi yarar değil aksine zarar yaratacaktır. Bu sebepten dolayı da mümkün olduğunca uzman hekim kontrolünde kontrollü olarak magnezyum içeriği bünyeye sokulmalıdır.
Magnezyum vücuttayken kan şekeri seviyelerinin normal düzeylerde tutulması veya kabızlık durumunun ortadan kaldırılması gibi basit ya da önem arz eden hastalıklara müdahale edebilme özelliğine sahiptir.
Magnezyum eksikliği neden meydana gelir?
Magnezyum eksikliği yaşayan kişiler genelde ileri yaşlardaki bireyler, çok sık alkol kullanan bireyler, beslenme düzeni olmayan ve beslenme düzeninde bir takım bozukluklar olan bireyler veya idrar söktürücü ilaçlardan kullanan kişilerde ortaya çıkmaktadır.
Bunun dışında böbrek rahatsızlıklarında, ameliyat süreçlerinde, sindirim sisteminde meydana gelen hastalıklarda (örneğin emilim konusunda yaşanan problemler gibi), diyabet hastalığında ve pankreas iltihabı yaşanması durumlarında da vücutta ciddi bir magnezyum eksikliği yaşanmaktadır.
Vücudu yoracak egzersizlerde bulunma, sürekli stres halinde bir yaşam geçirme, hamilelik dönemi ve ardından emzirme dönemi, hastalık ya da ameliyat atlatıp iyileşme süreçleri geçirme gibi sebepler de vücutta ciddi anlamda magnezyum eksikliği yaratacak sebepler arasında yer almaktadırlar.
Magnezyum eksikliği belirtileri nelerdir?
Magnezyum eksikliği, yazımızın başından beri bahsettiğimiz üzere magnezyum eksikliğini tetikleyecek bir hastalık geçirilmiyorsa ya da düzenli olarak bu eksikliği yaratacak bir ilaç kullanımı yoksa çok da ortaya çıkacak bir durum değildir. Ancak yaşanıyorsa da ciddi bir eksiklikten ve sorundan bahsedebilmemiz mümkün hale gelebilmektedir.
Vücutta magnezyum eksikliğinin ilk belirtileri kişinin kendisini sürekli aşırı derecede halsiz hissetme ve mütemadiyen enerji düşüklüğü olarak belli edebilmektedir. Bununla birlikte bu belirtilere ek olarak aynı süreçlerde kaslarda zayıflama, baş dönmesi, mide bulantısı, sıklıkla yaşanmaya başlanan kas krampları da magnezyum eksikliği belirtilerinden sayılabilmektedir. Eğer metabolizmadaki magnezyum eksikliği uzun süreli olarak yaşanırsa bunun devamında bağlantılı olarak potasyum seviyeleri ve kalsiyum seviyeleri düşerek aynı zamanda vücuttaki fazla sodyumun dışarıya atılmasına da engel olmaktadır.
Bu tip belirtilerle birlikte kas seğirmeleri, iştahsızlık durumu, düzensiz şekilde oluşan kalp çarpıntıları gibi durumların da ortaya çıktığı magnezyum eksikliklerinde, eğer bu duruma müdahale edilip magnezyum seviyesi kontrol altına alınmazsa kişi sürekli halüsinasyonlar görmeye başlar ve ciddi kalp yetmezliği durumlarıyla boğuşma durumunda kalır.
Konuyla ilgili bilim insanlarının yaptıkları araştırmalar neticesinde, metabolizmada yaşanan magnezyum eksikliği durumunun tüm dokulara ve bununla birlikte organlara kan vasıtasıyla oksijen taşınması işlemini gerçekleştiren kırmızı kan hücrelerinin kolay yıpranır hale dönüşmesine ve kolay yıpranır olmalarından dolayı da sayılarının gün geçtikçe azalmasına yol açtığı gözlemlenmiştir.
Bu durumla birlikte ihtiyacı olan oksijeni alamayan dokular, gerekli görevlerini yerine getiremedikleri için vücutta enerji eksikliği görülmeye başlar ve kişi kendini sürekli halsiz, yorgun, mutsuz ve depresif hissetmeye başlayabilir.
Son olarak da magnezyumun gıdalar vasıtasıyla vücuda giren karbonhidratın işlenmesinde kullanılan en önemli mineral olduğunu göz önünde bulundurduğumuzda, yaşanan magnezyum eksikliğinin otomatikman karbonhidratın işlenmesine de etki edeceği ve bununla birlikte uzun süre bu eksiklik yaşandığı takdirde kişinin insülin direncinde sapmalar meydana gelebilmektedir.
Magnezyum bulunan yiyecekler nelerdir?
Tam tahıllı ekmek
Kuru baklagiller
Koyu yeşil renge sahip sebzeler
Rafine işleminden geçmemiş tüm tahıllar
Kuruyemişler
Susam
Soya fasulyesi
Maden suyu
Muz
Bu tip yiyeceklerin yanında daha ciddi magnezyum eksiklikleri bulunan ve hem gıdalardan hem de ek magnezyum takviyesi şeklinde ek ürünler kullanması gereken kişiler de bulunmaktadır. Ancak bu takviyeleri asla kendi tercihlerine göre değil, mutlaka bir uzman görüşü doğrultusunda kullanmaları gerekmektedir.
Fazla magnezyumun zararları nelerdir?
Normal şartlarda, bir bireyin metabolizmasının ihtiyacı olan magnezyum mineralini sadece doğal gıdalar vasıtasıyla almasının herhangi bir zararı bulunmamaktadır. Çünkü vücut normal semptomlarda bu magnezyumu kullanarak fazlalık olarak kalan kısmı da bağırsaklarda süzerek uygun bir şekilde idrarla vücut dışına çıkartabilme özelliğine sahiptir.
Ancak az önce uyarısında bulunduğumuz gibi herhangi bir uzman hekim görüşüne başvurulmadan keyfi olarak ek gıda takviyesi şeklinde magnezyum desteği kullanmak, vücuttaki dengeleri ciddi anlamda bozarak ilk önemli zararı böbreklere vermektedir. Çünkü böbrekler normal şartlarda vücuttaki fazlalık olan magnezyumu süzerek vücut dışına atmakla yükümlü olduğundan çok fazla magnezyum yüklemesinde bu görevlerini gerçekleştiremezler ve bu fazlalık vücutta kalarak zararlarını belli etmeye başlar.
Günlük olarak alınması gereken magnezyum seviyesinden yaklaşık 10 kat ya da 15 kat fazla magnezyum metabolizmaya sokulduğunda, vücut tamamen alarm vererek magnezyum komasına girmektedir. Bahsedilen rakamlar günlük bazda 5000 miligramın üzerinde magnezyum kullanılmasıdır.
Bir kişi magnezyum komasına girdiği andan itibaren kas zayıflaması, nefes darlığı, aşırı derecede tansiyon düşmesi, kusma, mide bulantısı, çarpıntı, depresyon, kas zayıflaması ve ödem gibi semptomlarla boğuşmak zorunda kalmaktadır. Ancak bu bahsedilen magnezyum komasına girebilmek için ciddi anlamda çaba göstermek gerekmektedir yani bu komalık durum kolay kolay yaşanabilecek bir sağlık problemi olmamaktadır. Yaşandığı andan itibaren de tabi ki hayati tehlike yarattığı ihtimalini unutmamak gereklidir.
Eğer normal şartlarda başka hastalıklarınız için de ilaç kullanıyorsanız, bu durumda magnezyum desteğine ekstradan dikkat etmeniz gerekmektedir. Çünkü tansiyon ilaçları, antibiyotikler, hormon düzenleyici ilaçlar, aminoglikozit destekleri, kalsiyum bloker destekleri, digoksin destekleri, diyabet ilaçları, penicillamine destekleri gibi ürünler magnezyum desteğiyle birlikte metabolizmada birbiriyle ters etkileşime girerek negatif sağlık durumları yaratabilmektedirler.
Bu tip durumlarda eğer ismi sayılan ilaçları kullanıyorsanız magnezyum takviyesine başlamadan önce mutlaka doktorunuza danışarak ilaçlarınızın yaratabilmesi mümkün olan yan etkilerini öğrenmeli ve buna göre ya magnezyum desteğinizin dozunu değiştirmeniz ya da diğer ilaçlarınızın muadili olan ürünleri kullanmanız tavsiye edilmektedir.
Bunu dışında magnezyum takviyesi kullanan kişilerin bir yandan mide asidini düzenlemeye yardımcı ilaçlardan kullanması ya da idrar söktürmeye yardımcı ilaçlardan kullanması da dikkat gerektiren durumlardan bir tanesidir. Çünkü bahsedilen ilaçların içerisinde de bir miktar magnezyum içeriği bulunduğundan bu tip kullanımların vücutta aşırı magnezyum yüklenmesine sebep olabilmesi ihtimaller dahilindedir.
Günlük alınması gereken magnezyum ihtiyacı nedir?
Doğum sonrasında 6. aya kadar 30 miligram
7 – 12 aylık bebekler için 75 miligram
1 – 3 yaş arası için 80 miligram
4 – 8 yaş arası için 130 miligram
9 – 13 yaş arası çocuklar için 240 miligram
14 – 18 yaş arası erkek çocuklar için 410 miligram
14 – 18 yaş arası kız çocuklar için 360 miligram
19 – 30 yaş arası erkekler için 400 miligram
19 – 30 yaş arası kadınlar için 310 miligram
31 – 50 yaş arası erkekler için 420 miligram
31 – 50 yaş arası kadınlar için 320 miligram
51 yaş üzeri erkekler için 420 miligram
51 yaş üzeri kadınlar için 320 miligram