Lavanta hakkında bilgi
Botanik alanında “ballıbabagiller” familyasına mensup olan bir çiçek olarak kabul edilen lavanta, aslen Akdeniz havzasında büyüyüp yetişmiş ve sonrasında yayılım göstermiş bir bitkidir. “Lavandula” cinsi olarak da anılan lavanta, aslen var olmuş 20’ye yakın çalılık şeklindeki bitkiye ortak olarak verilen bir isimdir. Zaman içerisinde Akdeniz’den yayılarak pek çok ülkeye geçmiş, bizim ülkemiz olan Türkiye’de de sıklıkla üretilen bir bitki türü olarak piyasada kendisine yer edinmektedir.
Çok eski süreçlerden biri kullanılmakta olan lavanta bitkisi; ilk kullanılmaya başlandığı dönemlerde kişilerin banyo suyuna karıştırılır, çamaşırlar yıkanırken hoş bir koku bırakması için suların içerisine eklenir, oturulacak yerler lavantalı suyla temizlenir veya mumyalama işlemleri için kullandıkları bezleri lavantalı suyun içerisine bırakarak ölüleri bu temiz ve güzel kokulu bezlerle mumyaladıkları ortaya çıkartılmıştır.
Tarih sahnesinde lavantanın kullanıldığı alanlara bakıldığında ise, ilk kez Romalılar tarafından tıbbi alanda kullanılmak üzere araştırma altına alındığı görülmüştür. O dönemlerde lavantanın ismi “Pseudenardus” olarak geçmekte ve bu bitkinin çayını yaparak regl ağrılarını dindirebilmek adına kullanıldığı bilinmektedir. Bunun dışında oluşan mide ağrıları şikayetlerinde, böbrek hastalığı ve karaciğer hastalığı şikayetlerinde ve de savaş dönemlerinde yaralanan askerlerin yaralarını iyileştirmek adına kullanıldığı da bilinen gerçekler arasındadır.
Lavanta nasıl yetişir?
Her bitkinin kendisine özel yetiştirilme koşulları olduğu gibi, lavanta da kendine has iki ayrı çeşit yetiştirme şekline sahiptir. Bunlardan biri “vegeratif üretim” bir diğeri de “generatif üretim”dir. Vegeratif üretim yapılıcağı zaman, bu bitkiden elde edilmiş olan kök sürgünler vb. parçalar kullanıma sokulmaktadır. Bu tip üretim tercih edilecekse orman, kum vb. ortamlarda yetiştirilmeye özen gösterilmelidir.
Bir diğer üretim yöntemi olan generatif üretimde ise, bitkinin sadece tohumlarından faydalanılmaktadır. Burada çıkacak tek sorun, generatif üretime alınan lavantanın tohum vermeyenlerden çıkması neticesinde mecburen vegeratif üretime geçilmek durumunda kalınmasıdır. Onun dışında, fideleme yöntemi uygulanarak tohumlar ekilir ve lavanta fideleri elde edilmektedir. Sonrasında iyice büyüyen fideler geniş alanlara ekilerek yüksek verim elde edilmektedir.
Lavantanın faydaları nelerdir?
Stresli durumlar içerisinde olan kişileri yatıştırır ve sakinleştirir.
Stresten dolayı ortaya çıkan hastalıklarda (depresyon, bağ ağrıları, sinir krizleri gibi) iyileştirici etkiler göstererek olumsuz etkilerden kurtulmamızı sağlar.
Yorgunluk giderici özellikler taşımaktadır.
Cilt sorunlarını doğal yoldan ortadan kaldırabilecek bir kaynaktır.
Kusacakmış gibi hisseden kişilerin lavantalı bir ürün kullanması sonucunda bu istekleri ortadan kalkmaktadır.
Böbrekleri temizleyebilme özelliği bulunur.
İdrar söktürücü özellikler bulunmaktadır.
Yükselen ateşi düşürme ve öksürük durumlarını yok edici etkisi bulunur.
İştah açıcı etkisinin yanında sindirimi de kolaylaştırıcı etkileri bulunmaktadır.
Bedeni,yorgunluk durumlarında kendine getirmek gibi özellikleri bulunur.
Kırık – çıkık durumlarında, romatizma ağrılarında doğal bir ağrı kesici olarak yer alır.
Saman nezlesi olunduğunda lavantalı bir ürün kullanmak hastalığın çok çabuk atlatılmasına yardımcı olur.
