Laktasyon, annenin doğum sonrası emzirme dönemine verilen isimdir. Memeler, gebelik boyunca önce ovaryumlardan, daha sonra gebeliğin ilerlemesi ile plesantadan salgılanan hormonların etkisi ile büyürler. Gelişen memelerin amacı süt vermeye hazırlanmaktır.
Laktasyon oluşumu
Gebeliğin ilk aylarından başlayarak, meme bezleri ve süt kanalları gelişmeye başlar. Hormonal etkiler ile doğumdan 2-3 gün içinde süt yapımı başlar. Annenin doğumdan sonra ilk salgıladığı süt, kolostrum adını almaktadır. Kolostrum, koyu kıvamlı ve sarıya çalan bir renktedir, koyu kıvamlıdır ve en fazla besleyici özelliğe sahiptir. Yaklaşık 1 hafta içinde kolostrum kıvamını kaybeder ve rengi beyaza döner. Bundan sonra yaklaşık olarak günde 600-800 gram kadar süt salgılanmaya başlar. Süt yapımı için hormonlar kadar bebeğin emmesi de önemlidir. Yani bebek emdiği sürece, anne süt yapımına devam eder. Memelerde salgılanan sütün dışarıya çıkması, bir yandan çocuğun anneyi emmesi, diğer yandan emme refleksiyle hipofizden salgılanan oksitosin hormonunun süt kanallarındaki düz adale liflerini sıkıştırması ile olur. Anne sütü %80 oranında su kalan kısmı ise vitamin, mineral ve antikorlar içermektedir. Antikorlar, bebeğin bağışıklık sisteminin güçlenmesi için gereklidir. Kalan kısım ise beslenme için gereklidir.
Annenin beslenmesi
Bebeğe süt verilen dönem boyunca annenin beslenmesine dikkat etmesi gerekmektedir. Annenin bu dönemde yediği her şey süt ile bebeğe geçtiğinden dikkat etmek gereklidir. Bu dönem zarfında hekime danışılmadan ilaç kullanılmamalıdır. Süt veren kadınlar, süt verdikleri sürece adet görmezler ve bu süre zarfında süt korur ve hamile kalınmaz denilmektedir. Fakat hamile kalınmaktadır. Emzirme bittiğinde kadınların yaklaşık %50’si hemen, kalan yarısı ise 1 ay içinde adet olurlar. Emzirmede unutulmaması gereken şey, ilk 6 ayın çok önemli olduğudur.
