Kolin vitamini nedir?
B grubu vitaminlerinin ailesinden sayılan kolin vitamini, suda direk çözünen dirençsiz bir vitamin olmasına karşın vücut için son derece önemli vitaminler arasında yer almaktadır. Metabolizmada doğal yollarla oluşabilen bu vitamin, 1998 yılında bilim insanları tarafından “insan için gerekli bir besin” olarak literatüre geçirilmiştir. İçerik olarak bir yağ asidi olan kolin vitamini; asetilkolin, lesitin ve fosfatidilkolin isimli formlarda bünyede yer alabilmektedir. Yiyeceklerde bol miktarda kolin bulunmasına karşın, yiyeceklerin pişirilmeleri ve saklanmaları esnasında kolin değerlerinde çok fazla düşme olur. Çünkü bu yağ asidi suya ve işlem görmeye dayanıksız bir enzimdir. Vücuda alındığında üstlendiği başlıca görev, karaciğerdeki yağlanmanın önüne geçmektir. Az önce bahsettiğimiz asetilkolin içeriğinin, insan metabolizmasında bağırsaklar tarafından kolaysa emilmesi kolin vitamini sayesinde gerçekleşmektedir. Ayrıca vücuttaki kanla beyin arasındaki çizgiyi geçebilen tek vitamin olma özelliğini taşımaktadır. Bu özelliğiyle de beyinde oluşan herhangi bir kimyasal süreçte etkin bir şekilde yer almaktadır. Beyin üzerinde bu kadar etkili bir yağ asidi olmasından kendisine “hafıza vitamini” adı da verilmektedir. Bu görevlerinin dışında bünyeye alınan besinlerin ayrıştırılarak yararlı kısımlarının saklanmasına, fazla olan kısımlarının ise yakılarak yok edilmesine sebep olan kolin vitamini bu özelliği sayesinde de karaciğerdeki yağlanmayı engelleyerek karaciğer dostu bir vitamin olarak anılmaktadır. Diyet yapan insanların, diyet süreçlerinde yağ yakma aracı olarak kolin büyük bir görev de üstlenmektedir.
Kolin vitamini faydaları nelerdir?
Hücre zarında yer alan kolin, bu zarın sağlıklı bir yapıda olmasını sağlar. Vücutta yağ ortamında ve su ortamında bozulan moleküllerle hücre zarının bir şekilde başa çıkabilmesi yeterli sayıda kolin vitamini barındırmasına bağlıdır.
Safra taşında oluşabilmesi muhtemel olan safra taşlarının oluşma ortamının yaratılmaması için çaba sağlar.
Bünyede kolin vitamini olmadığı sürece bir çok besin ürününün hücre içerisine alınıp işlenmesine, aynı şekilde atık sayılacak ürünlerin de hücre dışına çıkartılmasına imkan bulunmamaktadır. Tüm bu işlemler yeterli sayıda kolin alınmasına bağlıdır.
Beyin fonksiyonlarının daha düzgün çalışması ve beyin sağlığı için gerekli olan enzimlerin iletilmesini rolünü çoğu zaman kotil vitamini üstlenmektedir.
Metabolizmadaki enfeksiyon durumlarına müdahale ederek onlarla savaşır ve iyileşmesi için bir takım çalışmalar yapar.
Böbrek yapısındaki suyun işlenme durumunda kullanılan betain maddesinin ana bileşeni kolin vitaminidir.
Aynı şekilde karaciğerdeki fazla yağların işlenip atılmasında da kullanılan betain maddesinin oluşturulmasında öncüldür.
Vücudun sinir sisteminin sağlıklı bir yapıda kalmasını sağlayarak, öğrenme güdüsünü güçlendirir ve hafızanın da daha güçlü olmasını sağlar.
İnsan metabolizmasının ihtiyaç duyduğu lesitinin üretilmesi kolin vitamini sayesinde mümkün olmaktadır.
Kolesterol seviyesinin normal seviyelerde kalmasına ve kilo alımının durdurulmasına kolin yağ asidi yardımcı olmaktadır.
Proteinlerin ana maddesi olan aminoasitler, vücutta üretilmeye başlandığında bu işlemlerde kolin vitamini aktif olarak rol almaktadır.
İskeletteki kas yapısının çalıştırılması ve düzgün işlev görmesi kolin vitamini sayesindedir.
Hamile kadınların ve doğumdan sonraki emzirme sürecindeki kadınların vücutlarının en çok ihtiyaç duyduğu vitaminlerden biri kolin vitaminidir.
İlerleyen yaşlarda beyin ve hafıza problemleri yaşayan bireylerin durumu toparlamak adına vücutlarında eksikliğini tamamlamaları gereken en önemli vitamin kolin vitaminidir.
Kolin vitamini eksikliğinde neler yaşanır?
Kolesterol seviyesi yükselerek bünyede yüksel kolesterol hastalıkları nüksetmeye başlar.
Beyin fonksiyonlarında gerilemeler meydana gelir ve bu ciddi sağlık problemlerine sebep olabilir.
Hafıza problemleri baş göstererek hafıza gün geçtikçe zayıflamaya başlar.
Karaciğerde kolin vitamini eksikliğinden kaynaklı yağlanmalar başlar ve bu hastalık seviyesine kadar ilerleyebilir.
Böbreklerdeki emilim, kolin vitamini eksikliğinden dolayı azalır ve bu durum böbreklerin hasta olmasına yol açar.
Özellikle gelişme çağındaki bireylerin vücutlarında eksik kolin vitamini olması, büyümelerinin de eksik bir şekilde devam etmesine yol açar.
Vücuda alınan besinlerden arta kalan atık yağlar atılamamaya ve mevcut yağlar da sindirilememeye başlar.
Sürekli yorgun hissetme hali başlar ve buna rağmen uykusuzluk sorunları da baş gösterebilir.
Yeni doğmuş bebeklerde kolin vitamini eksikliği yaşanması, bu bebeklerin solunum yetersizliği sıkıntısı çekmesine sebep olmaktadır.
Kaslarda dengesizlik ve sinir sisteminde eksik çalışma durumları ortaya çıkar.
İleri derecede kolin eksikliği anemi gibi hastalıklara da sebep olur.
Günlük alınması gereken kolin vitamini miktarı nedir?
Uzmanlar tarafından kadınlar ve erkekler için ayrı ayrı oranlarla belirtilen kolin vitamini seviyeleri; erkekler için günlük 550 miligram, kadınlar içinse günlük 425 miligram olarak belirlenmiştir.
Kolin vitamininin yan etkileri var mıdır?
Bazı sağlık durumlarında, günlük ihtiyaç olan kolin miktarının alınması için ek takviyelere başvurulabilir. Ancak vücuda giren kolin miktarı günlük 1000 miligramlık bir seviyeyi geçiyorsa metabolizmada bir takım etkiler ortaya çıkmaktadır. Bunlardan en çok bilineni, kadın ya da erkek fark etmeksizin bu miktarlarda kolin vitamini alan bir kişinin balık gibi kokmaya başlamasıdır. Bunun dışındaki en çok bilinen yan etkiler dönemsel ishal durumları, bulantı durumları ve karın ağrısı durumlarıdır. Eğer kişinin kolin vitamini eksikliği yanında bir de epilepsi hastalığı var ise, fazla kolin kullanımı epilepsi hastalığının ataklarının tetiklenmesine yol açabilmektedir. Ağızdaki tükürük seviyesinin artması, tansiyon seviyesinde düşmelerin meydana gelmesi, depresyon durumları ve aşırı terleme gibi semptomlar da kolin vitaminin yan etkileri arasında gösterilmektedir.
