Evham nedir?
Evham denilen duygu durumu, çok basit durumlar içerisinde bulunulsa dahi yaşanan abartılı panik ve endişe halleridir. Evhamlı bir insan olmak, kişiyi hem özel yaşantısında hem sosyal yaşantısında hem de özel yaşantısında çok sık olarak zor durumlara sokabilmektedir. Konu fark etmeksizin her şey için evhamlanabilen insanlar, içlerinde çok fazla korkuya ve çok fazla kaygıya sahip olan insanlardır. Ve bu kaygı durumları ve korku durumları, bizi normal şartlarda bulunmayacağımız durumlarda ve normal düşünce yapısıyla yapmayacağımız hareketlerde bulunmaya iter. Kişi, bu tip olayların içerisinde bulunmaktan da herhangi bir rahatsızlık duymaz çünkü o an büyük bir evhamlanma içerisindedir. Tıbbi olarak evhamın ne olduğu tanımlandığında; kendi insiyatifimiz dışında gelişen herhangi bir olay karşısında, bu olaya gösterdiğimiz tepkinin boyutunun çok fazla olması ve tepkimizin “aşırı” denebilecek boyutlara gelmesidir. Evham yapmanın yeri, saati ve sınırı olmadığı için evham sahibi olan kişinin her yerde, her ortamda bu evhamlı tepkilerini gösterebilmesi muhtemeldir. Ve ihtimaller dahilinde düşünülmesi gereken durum, evhamlıca davrandığı ortamlarda çevresindekilerin onun bu tepkilerini normal karşılayamayabileceğidir. Çevredeki insanlar bu tepkileri yersiz ve abartılı bulabilir, bunun dile getirdiklerinde evham sahibi kişiden ters bir tepki daha görüp ortamın gerilmesine mahal verebilirler. Bunların hiç birinin yaşanmaması adına öncelikle evhamlı bireyin, gerçekten bu durumunu kabullenmesi ve buna bir çözüm yolu araması; konu ne olursa olsun vereceği tepkileri kontrol altına alarak buna göre bir tutum izlemesi gerekmektedir.
Evham belirtileri nelerdir?
Evham, en bilindik şekilde kaygılı olma hali şeklinde kendini göstermektedir. Bunun dışında aynı şekilde korkulu halde olma, olaylar karşısında nefes darlığı yaşama, sık sık çarpıntı hissetme, evham yapılan olaydan kaçma isteği gibi düşünceler kişinin çok net bir şekilde evham sahibi olduğuna işarettir. Yapılan araştırmalara göre, çoğu evhamlı kişinin bu evhamlı ruh hallerinden kurtulmak için kendilerini alkol içmeye adadıklarını ancak bu sürekli alkol içme durumunun da kendilerini daha da evhamlı bir hale soktuğu gözlemlenmiştir. Bu sebepten ötürü aşırı alkol tüketimi de bir evham sebebi sayılabilir.
evham-belirtileri-nelerdir
Bu sebeplerin de ötesinde bir şekilde evhamlanmaya başlayan kişi bunu kendince bir nöbet haline dönüştürebilir; evhamlandığı esnafa hissettiği heyecan, panik ve korku yüzünden bütün otokontrolünü elinden kaçırmış bir şekilde gözükebilmektedir. Soluk alıp verişlerinde bir takım sıkıntılar hissetmeye başlar, boğazı süreki yutkunamaz şekilde tıkalı bir his verir ve soğuk şekilde terler. Bu tip durumlar evhamın ileri safhalarıdır ve kişinin kendi çözebileceği bir durum olmaktan çıktığı için mutlaka bir psikolojik danışmanlık alması gerekmektedir. Çünkü evhamlı olan kişilerin, geçmişte ağır ruhsal sıkıntılar ve acılar atlattığı da ortaya çıkartılmış bir gerçektir.
Evham çeşitleri nelerdir?
Agorafobi : Agorafobi, kendisini bünyede sürekli baş dönmeleriyle ve mide bulantılarıyla belli etmektedir. Agorafobisi olan kişi, yüksek yerlerden aşağıya bakmaktan, boşluk alanlardan ve kalabalık ortamlarda ilk defa tanıştığı insanlarla birlikte oturmaktan çekinmekte ve bunalmaktadır.
Sosyal fobi : Bu evham çeşidinde, kişi kendisini kendi arkadaş ortamında sürekli bir eziklenme içerisinde ve zavallılaştırılıyormuş gibi görür. Ve bu durum kendisinde sürekli bir psikolojik baskı yaratıp kendisinin evhamlanmasına yol açar. Bu tür evhamlara sosyal çevreyle bire bir ilişkisi olduğu için sosyal fobi denir.
Tek fobi : Hayatta sadece tek bir olguya karşı hissedilen evham çeşidine verilen addır. Bu olgu bir nesne olabilir, bir durum, bir hayvan vb. Örneğin; bir kişinin uçağa binmekten korkması bir fobidir ancak bunu çok ciddi bir problem haline getirmesi evham noktasına taşıdığı anlamına gelir. Herhangi bir hayvandan korkmayı çok aşırı uçlara getirmeyi, bir nesneden korkup olayın ondan kaçabilecek noktaya gelmesi hep tek fobiye verilebilecek örneklerdir.
Genel evham : “Hipokondri” denilen hastalık biçimi bu kategoriye girmektedir. İnsanın beyninde geliştirdiği zoraki düşüncelere kendini inandırması ve bu zorlama fikirlerin sonucunda zorlama evhamlar çıkarması genel evham olarak adlandırılır. Kadınlarda ve erkeklerde eşit sıklıklarla görülebilmektedir.
