Altını ıslatma olayı hemen hemen her çocukta görülen doğal bir durumdur. Fakat ilerleyen yaşla birlikte çocuklar yavaş yavaş bu alışkanlığından kurtulur.
Fakat bazı özel durumlarda bazı çocuklar 5 yaşını geçmiş olmasına rağmen hala altını ıslatmaya devam edebiliyor. Peki 5 yaşından sonra altını ıslatan çocuklara anne babalar nasıl davranmalı ve neler yapmalı?
Ailelerin çocukları idrar kaçırdığı zaman telaşa kapılmaması gerekir.
Mersin Üniversitesi (MEÜ) Tıp Fakültesi Üroloji Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Erim Erdem, 5 yaşına kadar çocuğun ara sıra altını ıslatmasının normal kabul edildiğini ifade ederek, “Eğer çocuk 5 yaşından sonra gece idrar kaçırıyorsa bu tedavisi gereken bir sorundur” dedi.
Çocukların idrar kaçırma hastalığı ile ilgili İHA muhabirine açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Erim Erdem, yapısal bozukluğu olmayan bir çocuğun ortalama 1,5 ile 4 yaş arasında çişini tutmayı ve yardımlı ya da yardımsız tuvalete çiş yapmayı öğrenebileceğini belirterek “5 yaşına kadar çocuğun bu alışkanlığı kazanması beklenmelidir. Bu yaşa kadar kazanılmıyorsa sebebi araştırılmalıdır” diye konuştu.
ÇOCUĞUN İDRAR KAÇIRMASI NE ZAMANA KADAR NORMAL?
5 yaşına kadar çocuğun ara sıra altını ıslatmasının normal kabul edildiğinin altını çizen Erdem, “Eğer çocuk 5 yaşından sonra gece idrar kaçıyorsa bu tedavisi gereken bir sorundur. Her gece binlerce çocuk ışıklarını kapatıp uykuya daldıktan sonra yataklarını ıslatır. Aileler her ne kadar öfkelense ve çaresizlik hissetseler de bu çocukların büyük kısmının ailelerinde benzer öykü vardır. Yani gece yatağını ıslatan bir çocuk her ailede görülebilecek yaygın bir problemdir. Gece idrar kaçırma, hem sık rastlanması hem de çocuk ve anne-baba zorlayıcı olması nedeniyle önemli bir sorundur” şeklin konuştu.
5 yaşındaki çocuklarda alt ıslatma sıklığının yüzde 10 ile 15 arasında değişebileceğini kaydeden Erdem, “Her yıl yüzde 15 kadarı kendiliğinden düzelmektedir. 15 yaşında oran yüzde 1’e düşmektedir. Alt ıslatmanın tek bir nedeninin olduğunu söylemek mümkün değildir. Kimi çocukta idrar torbasının çalışma düzenindeki bozukluklar ön planda iken, bir diğerinde idrar üretiminin düzenlenmesindeki bozukluklar baskın olabilir. Kimi zamanda bu iki durum birliktede gözlenebilir. Bazen çocuğun yaşadığı ruhsal sıkıntılar da tetiği çeken unsur olabilir” ifadelerini kullandı.
İDRAR KAÇIRDIĞINDA ÇOCUĞA KIZMAYIN VE UTANDIRMAYIN
Ailelerin çocukları idrar kaçırdığı zaman telaşa kapılmaması gerektiğini de vurgulayan Erdem, sözlerini şöyle sürdürdü: “İdrar kaçırmaya neden olabilecek bir tıbbi sorunu varsa bu sorunun tedavisi ile idrar kaçırma probleminin engellenebileceğini, eğer tıbbi bir sorun yoksa idrar kaçırma probleminin kendi kendine düzelebileceğini unutmayın. İdrar kaçırdığında çocuğunuza kızmayın, onu utandırmayın, başka çocukları örnek göstermeyin, cezalandırmayın. Çocuğunuza bu sorunun çok da önemli olmadığını anlatın. Ancak onu etkilediğini düşündüğünüz için bir doktora götürmek istediğinizi, tetkik ve tedavi süresince ona destek olacağınızı anlatın.” Tedavisi planlanan bir çocukta bu problemin gerçek sebebinin doğumsal bir yapı bozukluğu olmadığından emin olmak gerektiğine dikkat çeken Erdem, “Enürezis tedavisinde çeşitli tekniklerden birkaçının birlikte kullanılması önerilir. Bu teknikler motivasyon teknikleri ve koşullandırma tekniğidir. İç çamaşırına veya yatak çarşafı üzerine konan, ıslanmaya duyarlı bir parçası olan sistem idrar kaçırmaya başladığı an ses uyarısıyla çocuğu uyandırır. İlk günlerde çok yararlı gibi görünmese de 6-8 haftalık tedavi ile sonuç alınabilmektedir. Alarm sistemleri hem gece yatağını ıslatma hem tedavisi süresince hem de tedavi sonrasında başarılıdır. İlaç tedavisi ise doktor tarafından önerilen dozda ve aksatılmadan alınmalıdır. Unutulmamalıdır ki ilaç kullanımındaki aksama tedavi sürecini başa döndürecektir. İlaçlar hekim tarafından belirlenecek şekilde dozu yavaş yavaş azaltılarak kesilmelidir” dedi.
SABIRLA TEDAVİ EDİLİRSE SORUN ÇÖZÜLÜR
İlaç tedavisinde böbreklerin idrar oluşturma hızını azaltacak ilaçların kullanılmaması gerektiğinin altını çizen Erdem, sözlerini şöyle tamamladı: “Ana maddesi desmopressin olan ve ağızdan alınarak kullanılan bu ilaç gece boyunca idrarın daha az salgılanarak mesanenin dolma zamanını uzatır. İlaç kesildikten sonra gece işemeleri tekrarlayabilir. Böyle bir durumda doktorunuzla görüşün. Tabi tedaviye zor cevap alınan çocuklarda çeşitli yöntemler birlikte kullanılabilir. Bazen de yöntem değiştirerek her aşamada bir tanesinin kullanılması gibi yaklaşımlar daha çabuk sonuç verir. Gece işemeleri tedaviye rağmen tekrarlayabilir. Ancak sabırla yeniden ele alınır ve tedavi edilirse her çocuk sonunda sabah altı ıslak kalkma derdinden kurtulur. Erişkin yaşta gece işemeleri devam eden insan yok denecek kadar azdır.”
